Dịch sốt xuất huyết tại Hà Nội: Nguyên nhân, triệu trứng và cách trị bệnh
Ngày 30/9, thông tin từ Sở Y tế Hà Nội, trong tuần qua (từ ngày 20/9 đến 27/9), toàn thành phố ghi nhận 279 ca mắc sốt xuất huyết. Bệnh nhân phân bố tại 30 quận, huyện, thị xã. Một số đơn vị ghi nhận nhiều bệnh nhân như: Hà Đông, Thạch Thất, Đan Phượng, Nam Từ Liêm, Thanh Oai, Thanh Xuân, Thường Tín, Bắc Từ Liêm, Đống Đa, Hoàn Kiếm, Phúc Thọ. Trong tuần ghi nhận 18 ổ dịch tại 8 quận, huyện: Nam Từ Liêm, Cầu Giấy, Đan Phượng, Hoàng Mai, Gia Lâm, Quốc Oai, Thạch Thất, Thanh Oai; giảm 5 ổ dịch so với tuần trước (23 ổ dịch). Cộng dồn năm 2024 ghi nhận 183 ổ dịch, còn 34 ổ dịch đang hoạt động.
Vậy nguyên nhân, triệu trứng và cách trị bệnh như thế nào? Chúng ta cần làm gì để đẩy lùi dịch sốt xuất huyết? Hãy cùng Hematolab tìm hiểu về vấn đề này:
Sốt xuất huyết (dengue fever) là một bệnh nhiễm trùng do virus dengue gây ra, chủ yếu lây lan qua vết muỗi Aedes aegypti và Aedes albopictus cắn. Đây là một bệnh lý phổ biến ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới, bao gồm Đông Nam Á, châu Phi, và châu Mỹ Latinh.
I. Các triệu chứng chính của sốt xuất huyết:
- Sốt cao đột ngột (trên 39°C).
- Đau đầu dữ dội, thường ở vùng trán.
- Đau sau hốc mắt.
- Đau cơ và khớp (còn gọi là “sốt gãy xương” do mức độ đau dữ dội).
- Buồn nôn và nôn mửa.
- Phát ban trên da, xuất hiện sau một vài ngày kể từ khi sốt.
- Chảy máu nhẹ, như chảy máu mũi, lợi, hoặc dễ bầm tím.
II. Biến chứng nguy hiểm:
Một số người bệnh có thể phát triển thành sốt xuất huyết thể nặng (sốt xuất huyết Dengue nặng hoặc sốc Dengue), có thể gây suy đa cơ quan, chảy máu nặng hoặc giảm tiểu cầu nghiêm trọng. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến tử vong.
III. Cách phòng ngừa:
- Tránh muỗi đốt bằng cách sử dụng kem chống muỗi, mặc quần áo dài, và ngủ dưới màn.
- Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi: Đậy kín các thùng chứa nước, vệ sinh môi trường sống, không để nước đọng.
- Tiêm vắc xin: Một số quốc gia đã triển khai vắc xin phòng chống sốt xuất huyết, tuy nhiên hiện vẫn còn hạn chế trong việc sử dụng rộng rãi.
IV. Các xét nghiệm cần làm khi xuất hiện triệu chứng sốt xuất huyết:
Khi nào cần xét nghiệm? Nếu bạn có triệu chứng sốt xuất huyết hoặc đã ở trong vùng có dịch, bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm này để chẩn đoán và theo dõi bệnh tình. Sự kết hợp giữa xét nghiệm NS1, IgM, và IgG thường là phương pháp tiêu chuẩn để xác nhận chẩn đoán.
- Xét nghiệm kháng nguyên NS1 (Dengue NS1 Antigen)
- Xét nghiệm này giúp phát hiện sự hiện diện của kháng nguyên NS1 của virus dengue trong giai đoạn sớm, thường trong 1-7 ngày đầu tiên sau khi khởi phát triệu chứng.
- Đây là xét nghiệm nhanh, có thể giúp chẩn đoán bệnh ngay trong giai đoạn đầu, trước khi cơ thể sản xuất kháng thể.
- Xét nghiệm kháng thể (Dengue IgM và IgG)
- IgM: Kháng thể IgM thường xuất hiện từ ngày thứ 5-7 của bệnh, đạt đỉnh trong vòng 2 tuần và có thể tồn tại trong máu từ 2-3 tháng. Xét nghiệm này giúp xác định nếu bệnh nhân đang mắc sốt xuất huyết trong giai đoạn cấp tính.
- IgG: Kháng thể IgG xuất hiện chậm hơn, sau khoảng 1 tuần và có thể tồn tại trong máu suốt đời. Xét nghiệm IgG có thể giúp xác định nếu bệnh nhân đã từng nhiễm sốt xuất huyết trước đó.
- Xét nghiệm công thức máu (CBC – Complete Blood Count)
- Số lượng tiểu cầu: Trong sốt xuất huyết, thường có hiện tượng giảm tiểu cầu (huyết khối), đặc biệt trong các trường hợp nặng, số lượng tiểu cầu có thể giảm rất thấp, gây nguy cơ chảy máu nghiêm trọng.
- Hematocrit: Tỷ lệ huyết sắc tố (hematocrit) tăng cao có thể gợi ý tình trạng cô đặc máu, một dấu hiệu quan trọng của sốc sốt xuất huyết Dengue.
- Bạch cầu: Số lượng bạch cầu cũng thường giảm trong quá trình bệnh.
- Xét nghiệm RT-PCR (Reverse Transcriptase Polymerase Chain Reaction)
- Đây là xét nghiệm phân tử để phát hiện vật liệu di truyền của virus dengue, đặc biệt trong những ngày đầu tiên của bệnh. RT-PCR có thể xác định chính xác tuýp virus Dengue mà bệnh nhân mắc phải.
- Xét nghiệm sinh hóa máu
- Được thực hiện để đánh giá tình trạng tổn thương các cơ quan như gan, thận khi bệnh tiến triển. Các xét nghiệm này bao gồm kiểm tra chức năng gan (AST, ALT), chức năng thận (creatinine), và các chỉ số điện giải.